Θεραπευτική Προσέγγιση Sane

Όταν οι άνθρωποι συνειδητοποιούν πως έχει έρθει η ώρα να απευθυνθούν σε κάποιον ειδικό του κλάδου της ψυχικής υγείας, συχνά αισθάνονται πως καλούνται να κολυμπήσουν σε αχαρτογράφητα νερά. Από πού θα ζητήσουν βοήθεια; Ποια είναι η αποτελεσματικότερη μέθοδος και ποιος ο κατάλληλος θεραπευτής; Το διαδίκτυο βρίθει πληροφοριών και ενώ μπορεί εύκολα να δώσει απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα μπορεί εύκολα και να αποπροσανατολίσει. Οι συστάσεις φίλων και γνωστών είναι μια καλή πρακτική αλλά δεν έχουν όλοι τη γνώση ή την εμπειρία ώστε να προτείνουν κάποιον ειδικό.

Αναλογιζόμενη τη δική μου πορεία στο χώρο της ψυχικής υγείας, ανακάλυψα τις απαντήσεις διαβάζοντας και δοκιμάζοντας. Ως εκ τούτου, η επιλογή μου να ειδικευτώ στη συστημική/οικογενειακή ψυχοθεραπεία δεν ήταν τυχαία. Παραφράζοντας την πρωτοπόρο στην οικογενειακή θεραπεία Virginia Satir, επέλεξα τη συγκεκριμένη προσέγγιση γιατί πιστεύω πως λειτουργεί στην αντιμετώπιση του οικογενειακού πόνου και βοηθά στην επούλωση των οικογενειακών και κατ’ επέκταση των ατομικών πληγών.

Η θεραπευτική προσέγγιση που χρησιμοποιώ (SANE – System, Attachment, Narrative & Encephalon) αποτελεί μια εμπλουτισμένη μορφή της συστημικής θεώρησης, η οποία χρησιμοποιεί τις θεωρίες και τα εργαλεία του συναισθηματικού δεσμού, της αφηγηματικής ψυχολογίας, αλλά και των σύγχρονων ευρημάτων των νευροεπιστημών του εγκεφάλου για την εξήγηση και τη διαχείριση των θεμάτων που φέρουν οι άνθρωποι στη θεραπεία.

Η σύγχρονη συστημική θεώρηση, προσεγγίζει κι εξηγεί την ανθρώπινη συμπεριφορά μέσα από τις σχέσεις, ειδικότερα τις οικογενειακές αλλά όχι μόνο. Η βασική της ιδέα είναι πως το άτομο υφίσταται ως μέρος ενός ή περισσότερων συνόλων και ως εκ τούτου τα προβλήματα και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει μπορούν να ιδωθούν μόνο ως αποτέλεσμα της συνδιαλλαγής και αλληλεπίδρασής του με αυτά. Η οπτική αυτή, πέραν του ότι επισημαίνει το σημαντικό ρόλο που παίζει το περιβάλλον στην εξέλιξη ενός ανθρώπου, αναγάγει τα ατομικά συμπτώματα σε οικογενειακές υποθέσεις, απενοχοποιώντας τον άνθρωπο και βάζοντας τέλος σε ταμπέλες και εξιλαστήρια θύματα.

Η θεωρία του συναισθηματικού δεσμού αποτελεί ουσιαστικό κομμάτι της προσέγγισης δίνοντας έμφαση στο σημαντικό ρόλο που έχουν οι πρώιμες εμπειρίες της βρεφικής και παιδικής ηλικίας, στην ικανότητα του ατόμου μεγαλώνοντας να καταφέρνει να δημιουργεί σχέσεις ασφάλειας κι εμπιστοσύνης, καθώς και να αντιμετωπίζει ακανθώδεις και αγχογόνες καταστάσεις.

Η αφηγηματική οπτική έρχεται να συμπληρώσει τοσυστημικό μοντέλο εστιάζοντας στις λέξεις και πώς αυτές διαμορφώνουν πραγματικότητες. Το πώς το άτομο αντιλαμβάνεται κι αισθάνεται τον εαυτό του αλλά και τον κόσμο γύρω του, οργανώνεται και διατηρείται σε μεγάλο βαθμό από τον τρόπο που επιλέγει να αφηγείται τα πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή του. Στόχος είναι η αποδόμηση των παλιών, άκαμπτων και μη βοηθητικών ιστοριών και η αφήγηση εναλλακτικών, πιο λειτουργικών, οι οποίες θα δίνουν νέο νόημα στις προσωπικές εμπειρίες του ατόμου.

Αναπόσπαστο κομμάτι της συνθετικής αυτής προσέγγισης είναι και ο κλάδος των Νευροεπιστημών, της μελέτης δηλαδή της νευροβιολογίας του ανθρώπινου εγκεφάλου. Μέσα από αυτή τη μελέτη εξετάζουμε τους τρόπους με τους οποίους ο εγκέφαλος συνδέεται με την ανθρώπινη γνώση, αντίληψη και συμπεριφορά και πώς, εν τέλει, έρχεται να επηρεάσει και να διαμορφώσει τόσο τις πρώιμες όσο και τις μετέπειτα εμπειρίες μας.